Köpeklerde Aşı Uygulamaları İle İlgili Önemli Hususlar

    Birlikte yaşadığımız dostlarımızın hayatlarını sağlıklı birşekilde devam ettirebilmeleri ve onlar için ölümcül dahi olabilecek, risk oluşturan çeşitli hastalıklardan korunmaları için aşılanmaları gerekmektedir. Ayrıca aşılar hayvandan hayvana ya da hayvandan insana bulaşabilecek çeşitli hastalıklardan koruma için de önemlidir. Hastalıkların yayılmasını önlemenin dışında ortaya çıkabilecek sağlık problemlerini ve oluşturacağı tedavi masraflarını da azaltır. Yavrularda bağışıklık sistemi tam gelişmediğinden tehlikeli infeksiyöz hastalıklara yatkınlık daha fazladır. Anneden aldıkları kolostrum yani ilk süt sayesinde, onları bu tarz hastalıklardan koruyan maternal antikorları da almış olurlar ve bu maternal antikorların koruyuculuğu 6-8 hafta kadar sürer. Bu süreçten sonra da bu koruyuculuğu biteceği için aşı takvimi devreye girmelidir.

-Minik dostlarımızın aşı takvimi 6. hafta itibariyle başlamalıdır.

-Antiparaziter ilaçların öncelik olarak iç parazit ilaçlarının aşıdan önce uygulanması gerekmektedir. Dış parazit uygulamasının 8 haftadan sonra yapılması gerekir. 

-Aşı uygulamasından önce detaylı fiziksel muayene yapılmalıdır.

-Aileye yeni katılan bir yavrunun bekletilmeden ve dışarıda dolaştırılmadan mutlaka veteriner hekime götürülmesi gerekir.

-Bu dönemde görülebilecek ateş, halsizlik, kusma, ishal, öksürük gibi klinik belirtilerden biri ya da birkaçı mevcutsa asla aşı uygulanmaması gerekir. Bu durumlarda veteriner hekiminizin önerdiği doğrultuda gerekli olan analizler (hemogram, biyokimya, viral  tanı testleri gibi)

yapılmalı, uygun tedavi başlatılmalı ve iyileşmeyi takiben aşı programı başlatılmalıdır. Ayrıca en önemli husus bu dönemde yavrular asla dışarda dolaştırılmamalıdır. 

-Aşılar uygulanırken aşılar arasında 2-4 hafta olmalıdır. Ama bazı aşılar 2 doz bazıları tek doz yapılırken bazıları 3 doz yapılmalı ve aşı takvimi buna göre düzenlenmelidir. Yani 2 doz Karma aşı arasında 2-4 hafta olmalıdır ama bu iki doz arasına bir doz Bronchine aşı ya da bir doz Corona aşısı eklenebilir. 

-Aşının yapıldığı gün strese maruz kalacak durumlardan kaçınılması gerekir ve en az 2 gün banyo önermeyiz. Ayrıca şunu da eklemeliyim hiç aşısı olmayan bir köpeğe de banyo önermem açıkçası. Önemli aşılardan en az birkaç doz yapılmış olması gerekmektedir. 

-Erken sosyalizasyon evresi davranışsal açıdan önem arz ettiği için aşı takvimi bitmemiş bir yavrunun sadece sınırlı alanlarda ve veteriner hekim yönlendirmesiyle sağlıklı ve aşıları tam köpeklerle temas etmeleri gerekir.

-Aşı programında oluşan bir aksama örneğin 2 doz Karma aşı arasında 3-4 haftadan uzun bir ara yeterli bağışıklığın oluşumunu engeller. Bu nedenle aksatılmadan uygulanmalıdır.

-Aşı uygulamasından sonra oluşabilecek komplikasyonlar konusunda veteriner hekiminiz zaten sizi uyarır ve bu uyarı dikkate alınıp takip edilmelidir. Ateş halsizlik vb görülebilir. Bunun dışında nadiren de olsa kaşıntı, kızarıklık, gözlerde şişme gibi bir durumla karşılaşırsanız derhal veteriner hekiminizle irtibata geçmenizi öneririm. 

-Genellikle derialtı uygulanan aşılarda enjeksiyona bağlı gelişen komplikasyonlar yani aşının yapıldığı bölgede aşı apsesi dediğimiz şişlikler görülebilir. Bu durumda yine hekiminize danışıp, şişkinliğin zamanla kaybolması için o bölgeye masaj uygulayabilirsiniz. 

-İmmunosupresif yani bağıkşılığı baskılayan tedavi, antibiyotik tedavisi ya da kemoterapi alan hastalarda aşılama yapılmamalıdır. Kızgınlık dönemindeki dişilerde de aşı uygulamasını önermem. 

-Gebelik durumlarında aşıların ve parazitlere karşı uygulamaların gebelik öncesi yapılmış olması gerekir. Gebelik ve emzirme döneminde kullanımı onaylanmış güvenli aşılar ve paraziter ürünler veteriner hekim kontrolünde uygulanmalıdır. 

-Öldürücü boyutta tehlikeli olabilen hastalıklara yani Kanlı ishal ve Gençlik hastalığına karşı yapılan Karma aşı en önemli aşılardan biridir ve mutlaka 3 doz yapılmasını öneririm. 

-Kuduz aşısı tek doz yapılır ve en az 3 aylıktan itibaren yapılmalıdır.

-Bunlar dışında yapılması gerekli aşılar ve ülkeden ülkeye ya da bölgeden bölgeye değişen aşılar vardır. Örneğin biz konaklamaya gelen her köpekte Kennel Cough hastalığına karşın Bronchine aşısını zorunlu tutmaktayız. Ya da keneyle bulaşan ve zoonoz da olan (yani hayvandan insan a bulaşabilen) Lyme hastalığına karşın, kene yoğunluğu fazla olan özellikle ormanlık dağlık bölgelerde ben aşı takvimine Lyme aşısını da mutlaka eklerim. 

-Tüm aşı takvimi tamamlanmış bir yavrunun aşıları artık senelik tek doz tekrarlarla devam eder fakat antiparaziter uygulamaların yaşadığı bölgeye ve mevsime göre düzenli aralıklarla yapılması gerekir. Örneğin iç parazit ilaçlarının 2 ayda bir, dış parazit ilaçlarının ise pire-kene yoğunluğuna göre ayda 1 ya da 2 ayda 1 yapılması gerekmektedir.

Tüm bu veriler ışığında dostlarımızın sağlıklı bir yaşam sürdürebilmesi için veteriner hekimizin hazırladığı aşı takvimine uymanızı ve aksatmamanızı öneririm.