Köpek Irkları ve Davranış uzmanı Vet.Hek. Altuğ ÇULHA 'dan detaylı Australian Shepherd anlatımı :

Australian Shepherd'lar güzelliği ile tüm gözleri üzerine toplayan, zekası ve iş yapabilme gücü ile kendine hayran bırakan ,yumuşacık renk renk kürkü ile ona sarılma isteğinizi tavan yaptıran ,ve de sosyalliği ile her yerde, her ortamda size mükemmel eşlik edebilecek bir köpek ırkıdır. 

Irkın adı Australian Shepherd ,türkçesi "Avustralya çoban köpeği"  , bu ırkın birde tüm dünya genelinde kullanılan kısaltılmış bir ismi var bu da  AUSİE .

Irkın Tarihçesi : 

Burada gerçekten çok enteresan bir durum var.Irkın adının Avustralya çoban köpeği olmasına rağmen kökeninin ,orjininin her yerde Amerika birleşik devletleri olduğu söyleniyor. Amerikan Kennel Clup'ta da , Fcı'da da orjin ülke  olarak. Amerika birleşik devletleri yazıyor.

Aslında bu ırkın isminde teknik bir yanlış olduğunu söyleyebiliriz.Derinlemesine bir araştırma yaptığımda ırkın kökeninin İspanyanın kuzeybatısındaki Astruias'da olduğunu öğrendim.Hatta ırka o güzel merle rengini veren ve mavi gözlü olmalarını sağlayan geninde ispanya dağ çoban köpeği olan Carea Leones yani Leon çoban köpeği olduğu da söyleniyor.

  1500 -1600 lü yıllarda Amerikalılar Avustralyadan ve Yeni Zelandadan gemilerle koyun ticareti yaparken bunların beraberinde farklı türde collie benzeri çoban köpeklerini de almışlar. Ve söylenene göre bu ırk o ticaretlerden gelen köpeklerin birbirleri ile eşleşmesinden oluşmuş.Hatta isminin Avustralya çoban köpeği olma nedeni de bu ticaretlermiş. 19. Yüzyılda da Amerikalılar bu ırkın ne kadar faydalı ve güzel olduğunu keşfediyor ve Californi da ırkı geliştiriyolar. Kuzey amerikada inanılmaz bir popüleriteye sahip olan ırk batıya yayılıyor. Daha sonra 1990 yılında Amerikan kennel clup peşinden de FCI ırkı tanıyor. Ve kataloklarında orjin ülke olarak Amerika birleşik devletleri yazıyor.

Aslında bu ırkın kabul gören 2 boyu var.  

Irk Californiada geliştirilirken boyut olarak en küçük köpeklerin damızlık olarak kullanılması sonucu oluşan Normal ausilerden daha küçük bir boy elde edildi. Kolay taşınabilir ve compact bir yapıda olması sebebiyle de halk tarafından çok sevildi.

Aslında aynı kana sahip olmalarına rağmen Irkın ismindeki teknik yanlışı düzeltmek sebebiyle sanırım bu ufak boylara Minyatür Amerikan Shepherd ismi verildi. Ve tamamen farklı bir köpek ırkı olarak 2019 yılında FCI ‘ın kataloğuna giriş yaptı.   

,

Daha sonrasında daha da küçük boyları üretildi. Toy ausie ,toy american shepherd denildi bunlara da. Fakat federasyon bu boyu kabul etmedi.

Şimdi iki boyut olarak değerlendirirsek 

Standart Avusralya Çoban Köpeklerinde cidago yüksekliği : erkeklerde 51 ile 58 cm arasında olurken dişilerde ise bu yükseklik 46 ile 53 cm arasındadır

Minyatür American Shepherd'larda ise cidago erkeklerde 35 ile 46 cm arasında, dişilerde ise 33 ile 43 cm arasında oluyor..

Tüy yapısından bahsedecek olursak burada sizi çift katmanlı oldukça yoğun bir kürk karşılayacak. Bu ırkı sahiplenmek isteyenlerin Dönemlerinde yoğun bir tüy dökümü ile karşılaşacaklarını bilmeleri gerekir.  

Renklerii , evet burada gerçekten kendine aşık eden Merle renk oldukça ön plana çıkıyor..

2 farklı Merle renk var. 1. Si . Gri üzerinde siyah beneklerin bulunduğu ,beyaz göğüs ve sarı ,turuncu markerların olduğu Blue merle rengi 

2 si ise gri yapının daha çok krem tonlarına yaklaştığı, turuncu tonların daha aktif olduğu  red merle rengi  

Merle renkler mavi gözüde beraberinde getirdiği için gerçekten muhteşem bir görsel şölen diyebiliriz.

Merle haricinde vücudun büyük bölümünün siyah olduğu göğsünde ,alnında beyaz akıtmaların olduğu, ayaklarda ve yanaklarda sarı -turuncu markerlar olan Black Ausie

Ve yine vücudun büyük kısmının turuncu – kahveden olduğu beyaz akıtmaların ve sarı markerların olduğu Red Ausie . 

 Red ausilerde beyaz akıtma ve veya sarı markerlar olmayan tonlarda kabul gördüğünü söyleyelim.

Bu ırkın kuyruklu ve kuyruksuz yani bob tail dediğimiz 2 farklı kuyruk tipi var. Bazı ausiler doğuştan kuyruksuz olabiliyorlar. Bağzılarınınki doğduğu an bağlanıp düşmesi sağlanırken bazıları da kuyruklu olarak hayatına devam ediyor. Hepsi FCI tarafından kabul ediliyor

  Karakter Özellikleri :

  Çok zeki ve öğrenmeye açık bir köpek ırkıdır.  Çok fazla Ausie'ye eğitim verdik .O kadar hızlı öğreniyorlar ki bu ırkı eğitmek benim için oldukça keyifli diyebilirim.. 

Sizinle takım olmayı çok iyi başarıyorlar ve eğitim konusunda da oldukça istekliler.

Tabi bu bir çoban köpeği ,bir iş köpeği . O sebeple ondan sakin bir enerji beklemek çok da doğru olmaz. O sebeple sahiplenecek kişilerin bu ırkın aktif ,hareketli ,egzersiz ihtiyacı yoğun olan ve iş yapmaktan ,özelliklede güdmekten keyif alan bir köpek ırkı olduğunu bilmeliler.

Doğru bir şekilde eğitim verilmiş , günlük gezi ve egzersiz ihtiyaçları karşılanmış bir Ausie ile her evde , müstakil bahçeli veya apartman dairesi, çocuklu ,çocuksuz her ortamda rahatlıkla yaşayabilirsiniz.  

Tabi çocuklara da köpeğin özel alanları ve rahatsız edilmemesi gereken durumları da net bir şekilde öğretmekte fayda var. Çünkü tolerasyon seviyelerinin bir golden retriever ya da bir labrador retriever kadar olduğunu söylemek doğru olmaz.

Dediğim gibi mükemmel bir eşlik köpeğidir. Koşularınızda , uzun yürüyüşlerde , orman ve doğa yürüyüşlerinde size çok iyi uyum sağlayacaktır.

Ben aslında ausileri karakter anlamında ikiye ayırıyorum . Working Class ve Show Class sınıfı olarak.

İş yapabilme güçleri , istekleri yüksek olan  yani working class dediğimiz anne ve babaların eşleşmesinden olan yavrular tabi çok daha yüksek bir enerjiye sahip oluyolar. Aslında bunlar görünüş olarak da Show sınıfa çok benzemezler. Daha ince ve uzun bacaklı oluyorlar. Amerikada bu working sınıf daha yaygın diyebilirim. 

   Tabi bu tarz bir köpekle , tecrübeniz ve enerjinizde yoksa , ona iş veremeyeceksiniz ev içinde problem yaşamanız oldukça olasıdır.  O sebeple daha dengeli , sakin,etrafla daha uyumlu,  bir köpek edinmek isterseniz Show kanından gelen bir köpek edinmenizi tavsiye edeceğim .,,

   Ama tabi ben yarışmalara katılıcam, agility çalışacağım, dedektör ,iz takip vs köpeğimi çalıştırıcam, hayatımın zaman anlamında çoğunu ona adayacağım derseniz working class bir Ausie sizi oldukça tatmin edecektir.

   Benim Ausiler için tabi Working Class olmayanları için hep yaptığım bir benzetme var.  Karakter anlamında bir Border Collie kadar obsesif, takıntılı ve iş odaklı değil ,Bir Golden Retriever kadarda uyuşuk ve tembel değil ;

  Bence bu iki karakter aslındaki boşluğa tam anlamıyla uyan bir köpek ırkı. Her şeyi sunabiliyor çünkü size.

   SAĞLIK :

   Sağlık konusunda büyüme çağında  tüm büyük ırklarda olduğu gibi bu ırkta da kaygan zeminlerden , merdivenlerden uzak duruyoruz .Yüksek yerlerden atlamasına , zıplamasına izin vermiyoruz. 

   Mutlaka kaliteli kuru mamalar veya barf yediriyorsanız da içeriği doğru ayarlanmış rasyonlar kullanın. Hareketli bİr ırk olduğu için büyüme çağında eklem destekleyici katkılarıda vermeyi ihmal etmeyelim 

    Yine yavru sahiplenirken çok dikkat edilmesi gereken bir konu anne ve babanın sağlık testlerinin yapılıp ,yapılmadığı.  Bu testler bu ırkta özellikle çok daha önemli . 

 Çünkü burada merle dediğimiz bir renk var. Bu renk ne kadar güzel gözüküyor olsa da aslında bir gen hatasından kaynaklanıyor. Yedi farklı sağlık testi yapılması gerektiğini duymuştum merle renk damızlıklarda. 

Eğerki bir Avustralya Çoban Köpeği sahiplenecekseniz mutlaka bir profesyonel üreticiden yavru sahiplenin ve bu testlerin yapılıp yapılmadığını sorun. 

Ben ilk defa 20 yıl önce tanışmıştım bu ırkla. Hayran kalmıştım ,görüntüsüne ,davranışlarına. Yok denecek kadar azdı Türkiyede. Daha sonrasında çok güzel köpekler getirdik yurtdışından , çok fazla aileye sahiplendirdik. Şimdiye kadar sahiplenip te pişman olanını görmedim ben açıkcası.  Sizlerede uygun şartlarınız varsa gönül rahatlığı ile tavsiye edebilirim.